Với chủ đề: “Các giải pháp trong nước cho vấn đề quản lý năng lượng hiện nay tại Việt Nam“, SES và Tạp chí Khoa học & Công nghệ VIệt Nam đã có 1 buổi thảo luận rất sôi nổi về vấn đề này. Tự hào là Doanh nghiệp Công nghệ Việt Nam tiên phong trong lĩnh vực Quản lý Năng lượng, các giải pháp cho Lưới điện thông minh, SES đã nghiên cứu và phát triển Giải pháp MAKE IN VIỆT NAM – PMS SEMS-L ứng dụng trong quản lý năng lượng. Là giải pháp tương đương với các giải pháp nước ngoài, SES đã làm chủ công nghệ để tạo ra 1 giải pháp mang tính cạnh tranh, thúc đẩy áp dụng rộng rãi trên quy mô toàn quốc.
Sau đây chúng tôi xin trích lược lại toàn bộ nội dung bài viết về Giải pháp PMS SEMS-L trên Tạp chí Khoa học & Công nghệ Việt Nam:
Giải pháp thuần Việt trong quản lý và đảm bảo an ninh năng lượng
An ninh năng lượng và bảo đảm an ninh năng lượng là một trong những vấn đề được ưu tiên trong chính sách năng lượng quốc gia, là tiền đề quan trọng thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đứng trước yêu cầu của công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nhu cầu sử dụng năng lượng của Việt Nam không ngừng gia tăng, trong khi nguồn cung năng lượng ngày càng cạn kiệt. Do vậy, ngoài lộ trình cụ thể trong xây dựng mô hình năng lượng sạch và các nguồn năng lượng bền vững trong tương lai chúng ta cần có giải pháp sử dụng năng lượng hiệu quả, tiết kiệm. Một trong những giải pháp đó là ứng dụng hệ thống quản lý năng lượng (Power Managerment System – PMS) trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Các vấn đề gặp phải khi triển khai quản lý năng lượng tại Việt Nam
Hệ thống PMS là hệ thống đo lường, phân tích và giám sát nguồn điện được lắp đặt trong nhà máy, tòa nhà, các khu công nghiệp… nhằm mục đích tự động hóa và quản lý năng lượng sao cho khai thác và sử dụng có hiệu quả nhất nguồn năng lượng. Hệ thống PMS nói chung đã được nhiều công ty nghiên cứu – phát triển và áp dụng vào các nhà máy, tòa nhà, siêu thị, hay khu công nghiệp tùy theo nhu cấp cung cấp dịch vụ của khách hàng. Về bản chất thì nguyên tắc hoạt động của hệ thống là như nhau và đều nhằm mục đích tự động hóa và quản lý năng lượng mà tùy theo mỗi công ty có hướng phát triển khác nhau.
Tuy nhiên, tại Việt Nam việc áp dụng chưa phổ biến do 1 số nguyên nhân như: phần lớn các doanh nghiệp, nhà máy sản xuất tại Việt Nam chưa tiếp cận tới khái niệm và các giải pháp quản lý năng lượng; chi phí đắt đỏ (do các giải pháp PMS phải nhập khẩu từ các hãng nước ngoài),; các công ty, doanh nghiệp và nhà máy sản xuất chưa thấy được tầm quan trọng về việc quản lý năng lượng trong sản xuất, chi phí năng lượng trên đầu sản phẩm… Theo nghiên cứu của Chương trình mục tiêu quốc gia về tiết kiệm và sử dụng năng lượng hiệu quả (VEEP), tiềm năng tiết kiệm năng lượng ở nước ta còn rất lớn. Tính theo ngành thì công nghiệp xi măng có thể tiết kiệm năng lượng đến 50%; công nghiệp gốm là 35%; ngành dệt, may mặc là 30%; công nghiệp thép là 20%… Lý do của việc sử dụng năng lượng lãng phí, kém hiệu quả có nhiều nguyên nhân như công nghệ lạc hậu, các thiết bị sản xuất cũ và chậm đổi mới, tỷ lệ hao hụt lớn khi vận hành… Bên cạnh đó, các doanh nghiệp còn thờ ơ, chưa chú ý đúng mức đến việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Giải pháp thuần Việt cho thị trường trong nước
Để có thế giúp các doanh nghiệp, nhà máy tại Việt Nam tiếp cận tới các tiêu chuẩn sử dụng năng lượng hiệu quả hay đơn giản là giúp doanh nghiệp sử dụng hiệu quả, tối ưu nguồn năng lượng, các nhà khoa học thuộc Trường Đại học Điện lực (Bộ Công Thương) phối hợp với Công ty TNHH giải pháp lưới điện thông minh (SES) Việt Nam đã nghiên cứu và phát triển thành công giải pháp hệ thống quản lý năng lượng PMS SEMS-L. Đây là sản phẩm “Made in Việt Nam” chuyên sâu tương đồng với xu thế công nghệ và tương đương với các giải pháp nước ngoài nhưng với chi phí đầu tư rất hợp lý.
Hệ thống quản lý năng lượng PMS SEMS-L do SES nghiên cứu và phát triển đáp ứng đầy đủ các yêu cầu công nghệ trong quản lý năng lượng của các doanh nghiệp trong nước, kể cả các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Trong đó, SES hoàn toàn làm chủ công nghệ phần cứng và phần mềm của hệ thống với công nghệ tương tự với các giải pháp từ các hãng nổi tiếng nước ngoài dựa trên nền tảng IoT và xử lý dữ liệu lớn (Big Data). Nguồn dữ liệu về năng lượng của doanh nghiệp được thu thập hoàn toàn tự động, lưu trữ dài hạn, tạo nên nguồn dữ liệu tổng quát cho hệ thống PMS SEMS-L tổng hợp và phân tích để đưa ra các thông báo, cảnh báo, dự đoán, biểu đồ, lập kế hoạch sử dụng năng lượng hiệu quả theo nhu cầu người dùng. Với hệ thống PMS SEMS-L, dữ liệu năng lượng được số hóa tự động bằng hệ thống đo lường tự động, đo đạc được nhiều thông số điện năng khác nhau và thời gian đo đạc cập nhật theo chu kỳ từng giây hoặc phút. Hệ thống này giúp số hóa và tạo nguồn dữ liệu nguồn đa dạng, mang nhiều thông tin cho hệ thống tổng hợp phân tích khách quan với độ chính xác cao.
Bên cạnh đó, hệ thống PMS SEMS-L còn phân tích các dữ liệu thu thập được để đưa ra mô hình mô phỏng hệ thống điện cần giám sát đơn giản trên các sơ đồ điện 1 sợi, thể hiện trực quan các điểm giám sát trên sơ đồ này bằng việc hiển thị các thông số đang được thu thập. Các thông số năng lượng hiển thị có thể giám sát như công suất tiêu thụ, công suất phản kháng, sóng hài bậc cao, điện áp, dòng điện…. Ngoài ra, đối với hệ thống lưới điện kín trong 1 nhà máy tập trung, PMS SEMS-L còn có khả năng quản lý, giám sát, đo lường tất cả các phụ tải, khu vực sản xuất, hành chính văn phòng, quy mô điểm giám sát tùy thuộc nhu cầu khách hàng; xuất báo cáo dữ liệu sử dụng năng lượng theo yêu cầu cấp quản lý, theo từng khu vực, thời gian…
Có thể khẳng định, PMS SEM-SL là 1 công cụ hữu hiệu và mạnh mẽ trong quản lý tập trung lưới điện nhà máy và các cơ sở hạ tầng. Dưới góc nhìn của nhà quản lý, một hệ thống quản lý tập trung sẽ giúp người quản lý phán đoán nhanh các trường hợp về sự cố, trạng thái hệ thống dựa trên nguồn dữ liệu cung cấp liên tục theo thời gian thực và các cảnh báo sớm trên hệ thống. Nắm bắt được tình trạng chung của hệ thống hoặc 1 đối tượng quản lý cụ thể thông qua các dữ liệu trích xuất, báo cáo. Đối với người vận hành, các sự cố hoặc cảnh báo sớm sẽ giúp người vận hành đưa ra được kế hoạch kiểm tra định kỳ tối ưu nhất, tiết kiệm thời gian và biết điểm chính xác trên hệ thống đang có các vấn đề cần được xử lý kịp thời. Đặc biệt với đối tượng là các nhà máy, các sự cố được cảnh báo sớm sẽ giúp tiết kiệm rất nhiều chi phí trong bảo trì, bảo dưỡng hoặc sự cố, giảm thiểu tối đa các tổn thất gặp phải như cháy nổ, hỏng hóc, thay thiết bị nếu không được cảnh báo kịp thời.
Hệ thống quản lý năng lượng PMS SEMS-L thay đổi hoàn toàn các vận hành và quản lý năng lượng trong nhà máy, từ vận hành quản lý mang nhiều đặc thù thủ công, tốn kém sang quản lý vận hành thông minh.
TS Nguyễn Hữu Đức
